Czy każdy cukier jest taki sam?

Cukier na naszych stołach jest czymś tak oczywistym, że nawet się nad tym nie zastanawiamy. Po prostu jest i już. Najczęściej chodzi oczywiście o cukier biały, który jest najpopularniejszy i jednocześnie najtańszy ze wszystkich dostępnych na rynku. Coraz częściej jednak, gdy mamy możliwość, zamiast tradycyjnego białego cukru wybieramy cukier trzcinowy albo miód. Poza różnymi właściwościami w kuchni, poszczególne rodzaje cukrów mają też różny wpływ na nasze zdrowie.

Węglowodany

Wszystkie cukry (nie licząc słodzików, to inna historia) są węglowodanami. Wyróżniamy węglowodany o krótkich łańcuchach, czyli tak zwane proste, jak również o długich łańcuchach, czyli złożone. Im bardziej są złożone tym wolniej się wchłaniają do naszej krwii, co w uproszczeniu sprzyja zdrowiu. Cukier biały, najczęściej spotykany na naszych stołach, mający postać sacharozy jest niemal najprostszą formą węglowodanów. Co z kolei sprawia, że organizm przyjmuje go bardzo szybko. Analogicznie węglowodany występują w pieczywie i tak samo tutaj białe pieczywo zawiera więcej cukrów prostych, które są szybko przyswajalne, a ciemne pieczywo zawiera więcej cukrów złożonych, które wchłaniają się wolniej. Dbając o zdrowie raczej powinniśmy spożywać głównie te drugie. Oczywiście istnieją wyjątki, jak na przykład u sportowców, czy ludzi pracujących fizycznie, którzy podczas lub po wysiłku wymagają względnie szybkiego dostarczenia węglowodanów.

Niepożądane efekty

Spożywanie dużych ilości cukrów prostych niesie za sobą cały szereg niepożądanych efektów. Zaczynając od najprostszych, jak skoki poziomu cukru i następujący po nich wyrzut insuliny, który znów powoduje znaczne obniżenie poziomu cukru i np. senność. Ale w dłuższej mierze może to być także cukrzyca typu drugiego, czy w końcu otyłość. Szczególnie widać to teraz u dzieci, które spożywają dużo słodkich napojów, słodyczy i innych wysokoprzetworzonych produktów zawierających dużą ilość cukru, co w połączeniu ze zmniejszoną ilością aktywności fizycznej sprawia, że z roku na rok stają się coraz bardziej otyle i podatne na choroby.

Fruktoza, czyli nie takie zdrowe te soki

W naszej świadomości soki z owoców funkcjonują jako zdrowa alternatywa dla słodkich napojów. Jednak w rzeczywistości nie jest aż tak kolorowo. Chodzi o wysoką zawartość fruktozy, czyli naturalnego cukru z owoców, której spożywanie w dużych ilościach na dłuższą metę może prowadzić choćby do otłuszczania wątroby. Czym innym jest spożywanie całych owoców wraz z ich włóknistą zawartością, a czym innym spożywanie samego soku, którego sporą część stanowi fruktoza.

Dobre alternatywy dla cukru białego

Pomijając popularne słodziki na bazie acesulfamu i aspartamu, których opinia jest mocno kontrowersyjna, na rynku obecnie dostępnych jest sporo zamienników cukru. Poza oczywistym miodem, który mimo wszystko również nie powinien być szczególnie nadużywany, dostępne są słodziki takie jak ksylitol, czyli cukier z brzozy, czy stewia i jej ekstrakty.