Wszechobecność siłowni wytworzyła własny wzorzec człowieka aktywnego. Umięśniony, silny, dźwigający ciężary, z poziomem tkanki tłuszczowej uzależnionym od pory roku. Wzorzec ten i spoosby do jego osiągania do tego stopnia weszły w świadomość naszego społeczeństwa, że dla sporej części z nas pierwszą myślą na temat ‘dbania o formę’ jest wizyta na siłowni. W ostatnich latach zaczyna się to stopniowo zmieniać i częściej mówi się na temat sprawności, czy funkcjonalności wykonywanych w treningu ruchów.
Czym jest siła?
Na początku warto zacząć od pojęcia siły i tego co się pod nim kryje. Nauka wyróżnia kilka rodzajów siły, jest to więc temat nieco bardziej złożony, niż wydaje się na pierwszy rzut oka. Spójrzmy jednak na najbardziej ogólną definicję, którą możemy określić w taki sposób, że siła, to zdolność mięśni do pokonywania oporu.
Zatem jest to cecha całkiem istotna w naszym życiu. Siła w tym rozumieniu pozwala nam na wykonywanie czynności dnia codziennego. Każdy na swojej drodze wykonuje czynności wymagające siły, niezależnie czy jest to wstawanie z łóżka, uniesienie kubka z kawą, czy dzwignięcie walizki do bagażnika. Jednak nie samą siłą człowiek żyje i aby ta jedna cecha była przydatna i możliwa do wykorzystania, potrzebne są też inne, jak choćby wytrzymałość, szybkość, czy gibkość.
Czym jest sprawność?
Sprawność sama w sobie nie jest jedną cechą, a raczej zbiorem cech, tworzących kompletną całość. Możemy zatem powiedzieć, że osoba sprawna, to taka, która nie tylko jest silna, ale także wytrzymała, skoordynowana w czasoprzestrzeni i potrafiąca skutecznie wykorzystać te i inne cechy.
W zależności od dyscypliny sportu, różny jest wymagany stopień zaawansowania poszczególnych cech, które przekładają się na biegłość. Inne proporcje będzie posiadał piłkarz, inne kulturysta, a jeszcze inne gimnastyk. Każdy z nich może być sprawny na swój sposób, jednocześnie będąc mniej lub bardziej silnym.
W życiu codziennym nie licząc zawodowych sportowców, warto byłoby posiadać pewną równowagę pomiędzy tymi cechami. Dobrze jest zatem być silnym, ale na tym nie koniec. Odpowiednia wytrzymałość pozwoli nam dłużej wykonywać dane czynności. Szybkość czy zwinność pozwolą nam na sprawne poruszanie się, omijanie przeszkód i tym podobne. Gibkość i rozciągnięcie uchronią nas przed kontuzjami, ale jednocześnie pozwolą na większa kontrolę nad ciałem i więcej możliwości ruchowych. To wszystko sprawia, że siła sama w sobie, choć istotna, nie jest najważniejsza.
Równowaga zamiast skrajności
Wiedząc już czym jest sprawność i mając świadomość, że siła jest tylko jej składową częścią, sama nie czyniąc nas sprawniejszymi, możemy dojść do prostego wniosku. Warto być kompletnym, wszechstronnie rozwiniętym człowiekiem. Skupianie się wyłącznie na jednym elemencie treningu i bagatelizowanie pozostałych, może obrócić się przeciwko nam. Oczywiście wszystko zależy od naszej samoświadomości.
Przykładem mogą być osoby uczęszczające na treningi, by wykonać wciąż te same oklepane ćwiczenia bez większego zastanowienia, jak np. potocznie określane „klata, plecy, barki”. Powtarzane miesiącami, a czasem latami ruchy mające na celu wyłącznie zwiększenie siły maksymalnej, czy obwodów mięśni, z jednoczesnym pominięciem rozciągania, zwiększania koordynacji i gibkości skutkuje tak naprawdę ograniczaniem własnego potencjału, zamiast jego rozwijania. To nie tylko ogranicza, ale także w dużej mierze prowadzi do kontuzji i upośledzania naszego ciała.
Nie ma nic złego w posiadaniu wysokiej siły, czy sporych obwodów. Warto jednak pamiętać o równowadze, gdyż obciążenia jakie wpływają na taki organizm, mogą zaprzepaścić całą pracę, a czasem nawet wykluczyć nas z aktywności fizycznej.
